.
Subscribe to my channel Youtube.com/user/DaLiaMuzic
TAMA LIU MAI BAINAKA SIRA, BEM VINDO E OBRIGADA PELA VISITA!

segunda-feira, 25 de março de 2013

Espirito Paskoa - Hametin Fiar, Hafoun Esperansa no Haburas Domin!

Espirito Paskoa - Hametin Fiar, Hafoun Esperansa no Haburas Domin!

Mundu nebe ita moris ba, alimenta ho desejos atu kompleta Vida liu hosi pilar hirak nebe sustenta ita, mak: Domin, Dame, Justisa no Liberdade. No entanto, ita Ema nebe'e la hatene tuir aan taka matan ba buat nebe klaru no disidi fo kastigu ba ema ida tun husi reinu Maromak nian hodi loke ita nia fuan-laran konaba importansia Domin nian (importansia hadomi malu), basaa ho Domin mak iha Perdaun i nune'e ita manan Dame no Liberdade.

Dehan iha Biblia katak Jesus sakrifika nia moris rasik hodi ka'su ita nia sala  ka pekadu, Domin nebe Nia sinti hosi povu Maromak nian mak nia forsa hodi tahan terus to'o ba Nia krusifikasaun (hedi Nia ba Kruz).

Espiritu Paskoa nian la'os deit tempu festa ida nebe troka prenda ba malu ho Ovos da Pascoa e Chocolate tuir tradisaun, maibe altura ba ita atu reflekte konaba valores moris nian nebe dalabarak ita haluha tiha. Paskoa ne'e epoca de passagem ida maibe nia existe iha momentu ne'e atu halo ita reflekte konaba salan erros, no humanidade nia terus.

Paskoa fo hanoin ba fiar-nain sira kona ba oinsa Sakrifisiu nebe Nai Jesus hala'o to'o  ba Nia krusifikasaun hodi fo perdaun ba ema sala nain sira, nomos fo lia menon konaba Jesus Nia Moris-hikas husi mate nudar vitoria ba luta hodi halakon todan ka terus. Katak, Paskoa lori-ho lia menon Kbi'it Luta no Esperansa atu hadia, haburas moris hodi hakat ba oin.

Ho espiritu Paskoa hau nia desejo ba hau nia rain doben Timor-Leste  ma'ak harii no hametim Uniao no Dame. Dala barak ita sinti preokupadu, no instavel ho situasaun sosioekonomiku nebe'e afekta ita nia povo, konsekuensia nebe'e ladiak ma'ak kiak, violensia no laiha hakmatek, tan ne’e urgente hadi’a ita nia-an, hanoin no hahalok, hanesan edukasaun ida, hodi fo hikas fali dame no moris ksolok ba povu.

Ba ema fiar-nain ka sarani sira, dala-uluk hatudu aksaun nebe fo favor ba dame liu husi orasaun, tamba dame ne’e iha nia Dom mak Domin Maromak. Timoroan sira iha tempu hirak liu-ba no ikus-ikus ne'e sei sinti ameasadu ho violensia, hirus-malu no konflitu, neduni, loron Páscoa ne’e, ho fo sasin/testemunha ba Jesus Cristo, timoroan sira bele kasu-sala no fo verdadeiru dame ba malu.

Verdade hamutuk ho Justisa, hamutuk ho respeito ba dignidade humana. Akontese katak justisa rasik sei la bele assegura paz iha mundu rai-klaran se laiha domin lolos ka amor sincero. Verdadeira paz fo funan wainhira iha kurasaun laiha odio, rankor no inveja.

Ohin loron, Loron Paskoa, nebe ita nia Nai Jesus terus tamba ita nia sala. Nia fo a'an ba mate ho laran tomak, tamba deit Domin. Domin tuir espirito nebe Aman Maromak fo ba Nia hodi hadomi Ninia Emar, Ninia sarani sira. Hare no halo balansu ba moris no hahalok, nudar salana'in. Nune'e, bele hetan iha loron ne'e ksolok ba ita nia klamar hodi moris hakmatek iha dame no domin nia laran.

Paskoa iha Timor Leste - Tradisaun

Iha Timor Leste, Paskoa komemora ho solene tuir tradisaun. Selebrasaun Paskoa hahu ho Tempo Quaresma. Duranti Quaresma, familia sira tama iha periudo reflexaun, penitensia no abstinensia nian. 

Iha Kinta-feira Santa sei hala'o Missa de Ceia Pascal, ho serimonia fase-ain. Iha serimonia ne'e katuas nain sanulu resin rua (12) tur haleu we'e ba amu lulik sira bele fo hahu ritual fase-ain. Ne'e forma ida atu hamoris hikas Jesus nia loron ikus moris nian wainhira Jesus fase discipulos nia ain molok hedi ba Cruz.

Iha Sexta-feira Santa, iha ritual lubuk ida ma'ak Parokia sira haktuir, hanesan iha igreja Balide, sei hamoris nafatin ritual nebe'e ma'ak mate-bian Padre Brito de Goa fo hahu tiha ona iha tempo kotuk liu ba. Selebrasaun komesa tuku tolu lokraik (horas mate Jesus nian), nebe'e hatun Jesus husi Cruz e lori tuir prosissaun to'o Cemiterio  Santa Cruz. 

Jesus nia isin tuir prosissaun iha Sexta-feira Santa ba Cemiterio Santa Cruz no fila fali ba Igreja hodi halao adorasaun duranti loron rua nia laran to'o selebrasaun iha Domingo Aleluia.

Igreja sira iha Parokia hotu-hotu duranti loron hat nakonu ho missa no selebrasaun. Missa iha sabado selebra ho sentimento wain iha tuku sanulu resin rua kalan. Baibain estrada sira besik igreja taka hotu (la'os deit tamba respeito ka hamtauk ba missa sagrada ne'e, maibe mos ba rihun fiar-nain sira nebe'e tuir Semana Santa.

Iha Domingo Paskoa loron ida nebe halibur familia no amigo sira hodi haksolok hamutuk iha dame laran, simu naroman foun husi Jesus Nia moris hiias!


Paskoa atu fo hanoin ba fiar-nain sira sentido lolo's ba loron Paskoa nian
Nai Jesus Nia terus, Nia mate no Nia moris hikas.

           Ksolok Loron Paskoa Ba maluk sira hotu iha Timor Leste, no mos iha rai lemorai!



Dalia Kiakilir Agostinho
in "Espirito Paskoa - Hametin Fiar, Hafoun Esperansa no Haburas Domin!"
Oxford, 25 Marsu 2013

Sem comentários:

Enviar um comentário

Publicação em destaque

"ÉS VIVA"

"És viva" A todas as mulheres Estás triste, Estás só Porque ninguém te fala Porque ninguém te liga Ninguém quer saber d...